HoangAnhNguyen0910
New member
Không phải ai cũng phải tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân, nhưng nếu thuộc diện bắt buộc mà không nộp thì sẽ bị phạt. Bài viết sau, AZTAX sẽ chỉ rõ khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN để bạn không bỏ lỡ thời hạn và tránh bị truy thu.
1. Có thu nhập từ nhiều nơi trong cùng một năm
Trường hợp người lao động làm việc tại nhiều nơi, có phát sinh thu nhập từ hai nguồn trở lên trong cùng một năm, thì đó là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN theo đúng quy định của cơ quan thuế. Dù có thể đã được khấu trừ thuế tại từng nơi, nhưng bạn vẫn phải tự tổng hợp thu nhập và thực hiện quyết toán nếu tổng thu nhập vượt mức miễn giảm theo quy định, để đảm bảo nghĩa vụ thuế chính xác.
2. Được hoàn thuế nhưng không uỷ quyền cho tổ chức
Nếu trong năm, bạn có số thuế đã nộp lớn hơn số phải nộp thực tế, đủ điều kiện được hoàn thuế nhưng không làm việc ổn định tại 1 tổ chức để ủy quyền quyết toán, thì đây chính là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN. Trong trường hợp này, cá nhân phải trực tiếp kê khai và gửi hồ sơ đến cơ quan thuế để được xét hoàn. Lưu ý nộp hồ sơ đúng hạn để không mất quyền lợi hợp pháp.
3. Nghỉ việc hoặc không làm đủ 12 tháng
Với các cá nhân trong năm có nghỉ việc, nghỉ thai sản hoặc chuyển việc, không làm đủ 12 tháng tại một đơn vị, không đủ điều kiện uỷ quyền thì đó là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN theo đúng quy trình pháp luật. Dù chưa làm đủ năm, nếu có thu nhập chịu thuế và muốn hoàn thuế hoặc giảm thuế, cá nhân vẫn phải chủ động nộp hồ sơ quyết toán.
4. Có người phụ thuộc nhưng chưa đăng ký kịp
Nếu bạn có người phụ thuộc nhưng chưa đăng ký đúng thời điểm trong năm, thì cuối năm muốn được tính giảm trừ phải bổ sung hồ sơ người phụ thuộc kèm theo khi quyết toán. Đây cũng là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN để được giảm số tiền phải nộp và tránh bị thiệt thòi vì chưa áp dụng đúng mức giảm trừ gia cảnh khi tạm khấu trừ.
5. Không làm việc tại tổ chức chi trả nào
Trường hợp cá nhân có thu nhập vãng lai, tự do, không cố định tại một tổ chức cụ thể, ví dụ như làm freelancer, bán hàng online, hoa hồng môi giới…, thì đây chính là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN bởi không có đơn vị nào khấu trừ và thực hiện thay. Cá nhân cần chủ động xác định nghĩa vụ, tự kê khai đúng và nộp thuế đúng thời gian quy định để tránh bị phạt.

1. Có thu nhập từ nhiều nơi trong cùng một năm
Trường hợp người lao động làm việc tại nhiều nơi, có phát sinh thu nhập từ hai nguồn trở lên trong cùng một năm, thì đó là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN theo đúng quy định của cơ quan thuế. Dù có thể đã được khấu trừ thuế tại từng nơi, nhưng bạn vẫn phải tự tổng hợp thu nhập và thực hiện quyết toán nếu tổng thu nhập vượt mức miễn giảm theo quy định, để đảm bảo nghĩa vụ thuế chính xác.
2. Được hoàn thuế nhưng không uỷ quyền cho tổ chức
Nếu trong năm, bạn có số thuế đã nộp lớn hơn số phải nộp thực tế, đủ điều kiện được hoàn thuế nhưng không làm việc ổn định tại 1 tổ chức để ủy quyền quyết toán, thì đây chính là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN. Trong trường hợp này, cá nhân phải trực tiếp kê khai và gửi hồ sơ đến cơ quan thuế để được xét hoàn. Lưu ý nộp hồ sơ đúng hạn để không mất quyền lợi hợp pháp.
3. Nghỉ việc hoặc không làm đủ 12 tháng
Với các cá nhân trong năm có nghỉ việc, nghỉ thai sản hoặc chuyển việc, không làm đủ 12 tháng tại một đơn vị, không đủ điều kiện uỷ quyền thì đó là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN theo đúng quy trình pháp luật. Dù chưa làm đủ năm, nếu có thu nhập chịu thuế và muốn hoàn thuế hoặc giảm thuế, cá nhân vẫn phải chủ động nộp hồ sơ quyết toán.
4. Có người phụ thuộc nhưng chưa đăng ký kịp
Nếu bạn có người phụ thuộc nhưng chưa đăng ký đúng thời điểm trong năm, thì cuối năm muốn được tính giảm trừ phải bổ sung hồ sơ người phụ thuộc kèm theo khi quyết toán. Đây cũng là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN để được giảm số tiền phải nộp và tránh bị thiệt thòi vì chưa áp dụng đúng mức giảm trừ gia cảnh khi tạm khấu trừ.
5. Không làm việc tại tổ chức chi trả nào
Trường hợp cá nhân có thu nhập vãng lai, tự do, không cố định tại một tổ chức cụ thể, ví dụ như làm freelancer, bán hàng online, hoa hồng môi giới…, thì đây chính là khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN bởi không có đơn vị nào khấu trừ và thực hiện thay. Cá nhân cần chủ động xác định nghĩa vụ, tự kê khai đúng và nộp thuế đúng thời gian quy định để tránh bị phạt.