Mụn thường chỉ là vấn đề tạm thời, nhưng sẹo mụn có thể là vĩnh viễn. Dù không muốn nhưng theo quy luật tự nhiên sẹo là một phần của quá trình hồi phục bình thường của da sau khi da bị tổn thương do bất kỳ nguyên nhân nào.
Hầu hết các vết thương nông đều lành mà không để lại sẹo nhưng khi lớp hạ bì bị tổn thương, sẹo sẽ hình thành trên da. Nguyên nhân nào gây ra sẹo mụn? Làm gì để ngăn ngừa chúng? Bạn đã có giải đáp thỏa đáng chưa?
Nguyên nhân dẫn đến sẹo mụn
Sẹo mụn là sản phẩm của nốt mụn bị viêm, chẳng hạn như sẩn, mụn mủ hoặc u nang. Mụn viêm xảy ra khi lỗ chân lông bị tích tụ nhiều dầu thừa, tế bào da chết và vi khuẩn. Lỗ chân lông phồng lên gây vỡ thành nang lông.
Nếu vết vỡ xảy ra gần bề mặt da, tổn thương thường nhỏ và nhanh chóng lành. Các tổn thương nghiêm trọng hơn phát sinh khi bị phá vỡ từ sâu bên trong thành nang lông. Phần nhân mụn sẽ tràn vào lớp hạ bì và phá hủy các mô da khỏe mạnh.
Để sửa chữa những tổn thương xảy ra ở lớp hạ bì, da sẽ hình thành các sợi collagen mới. Collagen là một loại protein dạng sợi cung cấp độ đàn hồi và sự linh hoạt cho da. Thật không may, "công việc sửa chữa" đã hoàn thành không bao giờ trông suôn sẻ và hoàn hảo như trước khi chấn thương.
Các loại sẹo mụn
Khi vết thương lành lại, cơ thể đôi khi sản sinh collagen quá mức tạo ra một khối mô nổi trên bề mặt da. Loại sẹo này được gọi là sẹo lồi hoặc sẹo phì đại.
Phổ biến hơn là sẹo lõm. Sẹo lõm phát triển khi bị mất mô. Sẹo rỗ chân đá nhọn và sẹo rỗ chân vuông là ví dụ điển hình của sẹo lõm.
Thông thường, những vết hay được coi là sẹo mụn hoàn toàn không phải là sẹo thực sự, mà đó chỉ là chứng tăng sắc tố sau viêm (PIH). Sự đổi màu tạm thời của da cuối cùng sẽ tự mờ đi. Một số loại thuốc điều trị, chẳng hạn như Retin-A (tretinoin) có thể đẩy nhanh thời gian mờ dần.
Ngăn ngừa sẹo mụn
Bạn không thể ngăn ngừa hoàn toàn sẹo nhưng những bước này có thể giảm thiểu khả năng hình thành sẹo mụn.
Điều trị ngay khi nó xuất hiện
Điều tốt nhất bạn có thể làm là kiểm soát mụn càng sớm càng tốt. Bắt đầu điều trị ngay lập tức và đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu tình trạng mụn của bạn không thuyên giảm với các sản phẩm điều trị mụn không kê đơn. Điều này giúp hạn chế mụn tối đa việc chúng phát triển thành dạng nặng hơn. Hãy nhớ rằng ngăn ngừa mụn ngay từ đầu sẽ giúp bạn ngăn ngừa sẹo.
Giảm viêm
Những nốt mụn lớn, mụn viêm có khả năng để lại sẹo cao hơn nhiều so với mụn không viêm và mụn đầu đen. Mục tiêu của bạn phải luôn là làm giảm tình trạng viêm nhiễm và tránh làm bất cứ điều gì có thể gây kích ứng da thêm. Nên tránh dùng các sản phẩm chăm sóc da quá "nặng đô" đối với da.
Không sờ hay nặn mụn
Vượt qua sự cám dỗ của việc sờ hoặc nặn mụn. Nặn mụn có thể khiến các tạp chất trên da xâm nhập sâu hơn vào lớp hạ bì, lây lan nhiễm trùng sang các mô khác và làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn. Điều này đặc biệt đúng đối với các mụn sâu, nghiêm trọng như nốt sần và mụn nang. Nhắc nhở bản thân rằng mụn nhọt có thể kéo dài thời gian điều trị và tăng nguy cơ để lại sẹo vĩnh viễn. Hãy để vết mụn tự lành. Nếu bạn đã lỡ tay nặn mụn, hãy thực hiện các bước để giúp chữa lành và giảm thiểu tổn thương da.
Đừng bóc vảy
Việc bóc vảy cũng nên tránh. Vảy là một lớp màng tự nhiên của da để bảo vệ vết thương trong quá trình phục hồi. Việc cạy lớp vảy ra khỏi vết thương trước khi lành sẽ kéo dài quá trình chữa lành và tăng khả năng để lại sẹo.
Thấu hiểu làn da mình
Thực tế là một số người dễ bị sẹo hơn trong khi những người khác lại gặp phải trường hợp mụn trứng cá nặng mà không có sẹo. Nếu bạn rất dễ bị sẹo, hãy đến gặp bác sĩ da liễu ngay lập tức để thảo luận về các lựa chọn điều trị mụn.
Gặp bác sĩ nếu tình trạng mụn của bạn trở nên tệ hơn
Mặc dù những nốt mụn nhỏ hơn vẫn có thể để lại sẹo trên da, nhưng những nốt mụn lớn thường gây tổn thương. Bởi vì chúng mở rộng sâu hơn vào da, các nốt mụn sâu hoặc mụn nang có nhiều khả năng phá hủy mô da và để lại sẹo. Các sản phẩm trị mụn không kê đơn sẽ không giúp loại bỏ các loại mụn này. Đặt lịch hẹn với bác sĩ da liễu. Điều trị nhanh chóng, hiệu quả có thể giúp giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo thâm.
Hầu hết các vết thương nông đều lành mà không để lại sẹo nhưng khi lớp hạ bì bị tổn thương, sẹo sẽ hình thành trên da. Nguyên nhân nào gây ra sẹo mụn? Làm gì để ngăn ngừa chúng? Bạn đã có giải đáp thỏa đáng chưa?
Nguyên nhân dẫn đến sẹo mụn
Sẹo mụn là sản phẩm của nốt mụn bị viêm, chẳng hạn như sẩn, mụn mủ hoặc u nang. Mụn viêm xảy ra khi lỗ chân lông bị tích tụ nhiều dầu thừa, tế bào da chết và vi khuẩn. Lỗ chân lông phồng lên gây vỡ thành nang lông.
Nếu vết vỡ xảy ra gần bề mặt da, tổn thương thường nhỏ và nhanh chóng lành. Các tổn thương nghiêm trọng hơn phát sinh khi bị phá vỡ từ sâu bên trong thành nang lông. Phần nhân mụn sẽ tràn vào lớp hạ bì và phá hủy các mô da khỏe mạnh.
Để sửa chữa những tổn thương xảy ra ở lớp hạ bì, da sẽ hình thành các sợi collagen mới. Collagen là một loại protein dạng sợi cung cấp độ đàn hồi và sự linh hoạt cho da. Thật không may, "công việc sửa chữa" đã hoàn thành không bao giờ trông suôn sẻ và hoàn hảo như trước khi chấn thương.
Tình trạng viêm nhiễm trên da càng lớn thì khả năng xuất hiện sẹo càng cao. Mụn thâm mất nhiều thời gian để chữa lành cũng làm tăng khả năng bị sẹo.
Các loại sẹo mụn
Khi vết thương lành lại, cơ thể đôi khi sản sinh collagen quá mức tạo ra một khối mô nổi trên bề mặt da. Loại sẹo này được gọi là sẹo lồi hoặc sẹo phì đại.
Phổ biến hơn là sẹo lõm. Sẹo lõm phát triển khi bị mất mô. Sẹo rỗ chân đá nhọn và sẹo rỗ chân vuông là ví dụ điển hình của sẹo lõm.
Thông thường, những vết hay được coi là sẹo mụn hoàn toàn không phải là sẹo thực sự, mà đó chỉ là chứng tăng sắc tố sau viêm (PIH). Sự đổi màu tạm thời của da cuối cùng sẽ tự mờ đi. Một số loại thuốc điều trị, chẳng hạn như Retin-A (tretinoin) có thể đẩy nhanh thời gian mờ dần.
Ngăn ngừa sẹo mụn
Bạn không thể ngăn ngừa hoàn toàn sẹo nhưng những bước này có thể giảm thiểu khả năng hình thành sẹo mụn.
Điều trị ngay khi nó xuất hiện
Điều tốt nhất bạn có thể làm là kiểm soát mụn càng sớm càng tốt. Bắt đầu điều trị ngay lập tức và đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu tình trạng mụn của bạn không thuyên giảm với các sản phẩm điều trị mụn không kê đơn. Điều này giúp hạn chế mụn tối đa việc chúng phát triển thành dạng nặng hơn. Hãy nhớ rằng ngăn ngừa mụn ngay từ đầu sẽ giúp bạn ngăn ngừa sẹo.
Giảm viêm
Những nốt mụn lớn, mụn viêm có khả năng để lại sẹo cao hơn nhiều so với mụn không viêm và mụn đầu đen. Mục tiêu của bạn phải luôn là làm giảm tình trạng viêm nhiễm và tránh làm bất cứ điều gì có thể gây kích ứng da thêm. Nên tránh dùng các sản phẩm chăm sóc da quá "nặng đô" đối với da.
Không sờ hay nặn mụn
Vượt qua sự cám dỗ của việc sờ hoặc nặn mụn. Nặn mụn có thể khiến các tạp chất trên da xâm nhập sâu hơn vào lớp hạ bì, lây lan nhiễm trùng sang các mô khác và làm tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn. Điều này đặc biệt đúng đối với các mụn sâu, nghiêm trọng như nốt sần và mụn nang. Nhắc nhở bản thân rằng mụn nhọt có thể kéo dài thời gian điều trị và tăng nguy cơ để lại sẹo vĩnh viễn. Hãy để vết mụn tự lành. Nếu bạn đã lỡ tay nặn mụn, hãy thực hiện các bước để giúp chữa lành và giảm thiểu tổn thương da.
Đừng bóc vảy
Việc bóc vảy cũng nên tránh. Vảy là một lớp màng tự nhiên của da để bảo vệ vết thương trong quá trình phục hồi. Việc cạy lớp vảy ra khỏi vết thương trước khi lành sẽ kéo dài quá trình chữa lành và tăng khả năng để lại sẹo.
Thấu hiểu làn da mình
Thực tế là một số người dễ bị sẹo hơn trong khi những người khác lại gặp phải trường hợp mụn trứng cá nặng mà không có sẹo. Nếu bạn rất dễ bị sẹo, hãy đến gặp bác sĩ da liễu ngay lập tức để thảo luận về các lựa chọn điều trị mụn.
Gặp bác sĩ nếu tình trạng mụn của bạn trở nên tệ hơn
Mặc dù những nốt mụn nhỏ hơn vẫn có thể để lại sẹo trên da, nhưng những nốt mụn lớn thường gây tổn thương. Bởi vì chúng mở rộng sâu hơn vào da, các nốt mụn sâu hoặc mụn nang có nhiều khả năng phá hủy mô da và để lại sẹo. Các sản phẩm trị mụn không kê đơn sẽ không giúp loại bỏ các loại mụn này. Đặt lịch hẹn với bác sĩ da liễu. Điều trị nhanh chóng, hiệu quả có thể giúp giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo thâm.
