blogtraxanh
New member
Cây Chè xanh là một trong những đặc sản của Việt Nam, phân bố ở những khu vực có điều kiện sinh thái thích hợp cho sự sinh trưởng và phát triển của cây. Chè xanh là loại thức uống với nhiều công dụng được đông đảo khách hàng lựa chọn. Trong phạm vi bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu thêm nhiều thông tin khái quát cần thiết về cây chè.
Tên gọi của cây chè
Tên gọi khoa học của cây chè là Camellia sinensis. Trong tiếng Latinh tên gọi sinensis nghĩa là “Trung Quốc”. Để sản xuất chè ngon với nhiều giá trị dược liệu, người ta chỉ sử dụng búp và lá chè.
Theo từ điển tiếng Việt thì "chè" là từ chỉ cây trồng, sản phẩm tươi, hoặc đã được chế biến sẵn từ chối và lá chè.
Trong tiếng Hoa thì chè còn được gọi bằng những cái tên khác như: xuyễn, minh, giả, thiết.
Như vậy, có thể thấy tên gọi của cây chè xanh sẽ phụ thuộc vào từng địa phương mà có cách gọi khác nhau.
Nguồn gốc cây chè xanh
Nguồn gốc cây chè là một trong những vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau, chẳng hạn như: Nhiều người cho rằng nguồn gốc của chè có ở cao nguyên Vân Nam - Trung Quốc, một số khác lại cho rằng cây chè xanh có ở Bắc Việt Nam, hoặc ở Miến Điện hay xuất hiện đầu tiên ở Ấn Độ. Đối với thời xa xưa khi chưa có sự phân chia địa danh rõ ràng, thì việc xác định nguồn gốc cây chè của địa danh nào rất khó. Do đó, ta có thể thấy những khu vực kể trên đều thuộc vùng Đông Nam Á cổ đại.
Như vậy, có thể hiểu khu vực Đông Nam Á cổ đại chính là cái nôi của cây chè và ngày nay đang được phân bố rộng rãi ở nhiều trên thế giới với điều kiện sinh thái thích hợp.
Thành phần hóa học có trong cây chè xanh
Hợp chất phenol (tanin)
Đây là hợp chất tham gia vào giai đoạn tạo và giữ hương vị, màu sắc chè. Khi có đủ oxy và chịu sự tác động của enzym thì hợp chất sẽ nhanh chóng bị oxi hoá. Chè sẽ càng đạt chất lượng tốt nếu hàm lượng tanin trong chè nguyên liệu nhiều.
Caffeine
Đây là thành phần hoá học quan trọng mang giá trị dược lý, tạo cảm giác thư giãn khi thưởng thức. Thành phần này có từ 3 - 4% lượng chất khô của chè tươi. Caffeine có thể tạo thành muối tanat cafein tan trong nước nóng nhờ sự kết nối với tanin và những sản phẩm oxi hóa khác. Khi tan trong nước caffeine tạo ra màu xanh cho nước chè, có hương thơm và ít đắng hơn.
Protein và acid amin
Trong búp chè thì protein phân bố không đều, chỉ có khoảng 15% so với tổng lượng chất khô của chè. Nước chè đen được làm đục bởi sự liên kết giữa protein với polyphenol, tanin không tan trong nước. Ngoài ra, protein và tanin sẽ giảm độ chát và đắng cho chè.
Đồng thời, trong lá chè cũng có khoảng 17 acid amin được tìm thấy như: leucine, isoleucine, valine, phenylalanine, threonine, serine, glutamic, aspartic,... Khi những loại acid này kết hợp với tanin và được cho ra những hợp chất có hương thơm đặc biệt và vị đậm đà hơn.
Carbohydrates
Những loại đường có trong Carbohydrates tạo ra mùi vị và hương thơm của chè được đặc trưng hơn nhờ sự tác động của nhiệt và nhiều yếu tố khác.
Các chất màu
Anthocyanin (Cyanidin, Delphinidin), Chlorophyll, Carotenoid là những chất tạo màu cần thiết có trong lá chè.
Vitamin và khoáng
Trong búp chè có nhiều vitamin cần thiết cho cơ thể như: A, B1, B2, C và PP tốt hơn những loại thức uống khác. Ngoài ra, chè đem lại lượng khoáng tương đối lớn cho cơ thể. Trong tổng lượng khoáng cần thiết thì khoáng K chiếm khoảng 50%.
Enzyme
Trong quá trình chế biến và sinh trưởng của chè không thể thiết các enzyme giữ vai trò chuyển đổi các phản ứng sinh hóa. Để thực hiện tốt vai trò này enzyme có 2 loại chính: enzyme thủy phân và oxi hóa - khử. Đây là loại enzym có lợi cho quá trình lên men của chè đen, nhưng với chè xanh thì không cần thiết. Do đó, khi chế biến chè xanh thường sẽ sao hoặc chần chè kỹ ở nhiệt độ cao để enzyme bị vô hoạt.
Tác dụng của cây chè xanh
Tác dụng chống oxy hóa
Trong lá chè xanh có chứa epigallocatechin gallate với công dụng chống oxy hóa tốt, hạn chế sự lão hóa da. Đồng thời, lá chè xanh còn giúp chữa lành nhanh chóng cho các vết thương.
Tác dụng thanh nhiệt, giải độc
Lá chè xanh có chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể nên có tác dụng thải độc tố hiệu quả.
Tác dụng làm chậm tiến trình lão hóa
Chất polyphenols của lá chè xanh có tác dụng giảm quá trình lão hóa, làm giảm các nếp nhăn trên da và có thể ngăn chặn các gốc tự do.
Tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư
Nhờ có chất chống oxy hóa mà chè xanh có thể loại bỏ các yếu tố gây hại, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư. Những thành phần này sẽ giúp những tế bào được bảo vệ, đảm bảo sức khỏe tốt.
Tác dụng giúp huyết áp ổn định
Đối với những người bị cao huyết áp nên sử dụng chè xanh làm thức uống để hạn chế các chất gây tác hại đến sự co bóp của mạch và tăng huyết áp.
Công dụng điều trị mẩn ngứa, các bệnh ngoài da
Từ lâu đời, lá cây chè xanh được nhiều người sử dụng để nấu nước tắm cho trẻ em khi bị mẩn ngứa, viêm da, mụn nhọt hiệu quả. Vì trong lá chè có chứa những thành phần hóa học gây bất lợi cho những vi khuẩn có hại cho da.
Công dụng giúp tinh thần sảng khoái, giảm buồn ngủ
Trong chè xanh có chứa cafein với công dụng giảm buồn ngủ, xua tan mệt mỏi, tạo sự thư giãn và thoải mái. Đây là loại thức uống giúp bạn tỉnh táo và tập trung nên nếu bạn bị mất ngủ thì bạn không nên dùng nhiều.
Công dụng ngăn ngừa sâu răng, bảo vệ răng lợi
Trà xanh có thành phần hóa học thích hợp để loại bỏ và ngăn chặn sự sinh trưởng của vi khuẩn hôi miệng, nên được dùng nhiều trong kem đánh răng. Ngoài ra, thường xuyên uống nước chè cũng giúp tăng khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây hại cho răng miệng giúp bảo vệ răng miệng được tốt hơn.
Công dụng hỗ trợ làm giảm cholesterol trong máu
Trà xanh giúp ổn định và hỗ trợ giảm lượng cholesterol xấu trong máu hiệu quả. Điều này, giúp hình thành lượng cholesterol cần thiết và tốt cho cơ thể.
Công dụng hỗ trợ giảm cân an toàn, hiệu quả
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp hiệu quả và an toàn để giảm cân thì một giải pháp đơn giản được đưa ra chính là chè xanh. Khả năng trao đổi các chất, đốt mỡ và calo từ chè xanh rất hữu hiệu. Vì chè xanh có thể làm quá trình chuyển hóa glucose thành mỡ bị ngắt quãng. Với chế độ tập luyện và ăn uống hợp lý kết hợp với chè xanh bạn sẽ giảm cân thành công.
Tác dụng phòng ngừa các bệnh về tim mạch
Đối với những người thường xuyên sử dụng nước chè sẽ ít mắc các bệnh đột quỵ và tim mạch. Vì chè xanh sẽ làm hạ lượng cholesterol xấu có trong máu, hạn chế sự phá hủy tế bào và nhanh chóng phục hồi các tế bào quan trọng ở tim mạch hiệu quả.
Tác dụng tăng cường sức đề kháng
Với những chất flavonoid và polyphenol của lá cây chè xanh sẽ giúp bạn tăng được đề kháng với hệ thống miễn dịch tốt, đảm bảo sức khỏe tốt.
Tác dụng tốt cho não
Nhờ sự hỗ trợ từ các hợp chất và catechin hạn chế sự tổn thương cho tế bào cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần thoải mái. Đồng thời, trí não cũng nhanh nhạy, tập trung và sáng tạo hơn trong công việc.
Tác dụng giúp xương chắc khỏe
Trà xanh có lượng florua cao, đảm bảo xương chắc khỏe. Bên cạnh, khi uống trà thường xuyên làm hạn chế các nguy cơ viêm khớp dạng thấp hiệu quả.
Tác dụng tốt cho gan, thải độc gan
Chè xanh chứa nhiều cafein có vai trò chống oxy hóa, giúp ích cho quá trình thải độc gan và giảm chất béo làm phục hồi chức năng gan.
Công dụng làm đẹp da
Nước chè xanh giúp da được trắng sáng và mịn hơn nếu bạn uống mỗi ngày 1 ly. Ngoài ra, có nhiều bạn còn dùng túi lọc trà đã sử dụng làm mặt nạ đắp cho mắt giảm quầng thâm mắt hiệu quả. Với những chất chống oxy hóa và vitamin tốt cho da, nhiều người còn chọn bột chè xanh làm mặt nạ. Điều này, giúp da được sáng bóng và giảm nếp nhăn đáng kể.
Tên gọi của cây chè
Tên gọi khoa học của cây chè là Camellia sinensis. Trong tiếng Latinh tên gọi sinensis nghĩa là “Trung Quốc”. Để sản xuất chè ngon với nhiều giá trị dược liệu, người ta chỉ sử dụng búp và lá chè.
Theo từ điển tiếng Việt thì "chè" là từ chỉ cây trồng, sản phẩm tươi, hoặc đã được chế biến sẵn từ chối và lá chè.
Trong tiếng Hoa thì chè còn được gọi bằng những cái tên khác như: xuyễn, minh, giả, thiết.
Như vậy, có thể thấy tên gọi của cây chè xanh sẽ phụ thuộc vào từng địa phương mà có cách gọi khác nhau.
Nguồn gốc cây chè xanh
Nguồn gốc cây chè là một trong những vấn đề có nhiều ý kiến khác nhau, chẳng hạn như: Nhiều người cho rằng nguồn gốc của chè có ở cao nguyên Vân Nam - Trung Quốc, một số khác lại cho rằng cây chè xanh có ở Bắc Việt Nam, hoặc ở Miến Điện hay xuất hiện đầu tiên ở Ấn Độ. Đối với thời xa xưa khi chưa có sự phân chia địa danh rõ ràng, thì việc xác định nguồn gốc cây chè của địa danh nào rất khó. Do đó, ta có thể thấy những khu vực kể trên đều thuộc vùng Đông Nam Á cổ đại.
Như vậy, có thể hiểu khu vực Đông Nam Á cổ đại chính là cái nôi của cây chè và ngày nay đang được phân bố rộng rãi ở nhiều trên thế giới với điều kiện sinh thái thích hợp.
Thành phần hóa học có trong cây chè xanh
Hợp chất phenol (tanin)
Đây là hợp chất tham gia vào giai đoạn tạo và giữ hương vị, màu sắc chè. Khi có đủ oxy và chịu sự tác động của enzym thì hợp chất sẽ nhanh chóng bị oxi hoá. Chè sẽ càng đạt chất lượng tốt nếu hàm lượng tanin trong chè nguyên liệu nhiều.
Caffeine
Đây là thành phần hoá học quan trọng mang giá trị dược lý, tạo cảm giác thư giãn khi thưởng thức. Thành phần này có từ 3 - 4% lượng chất khô của chè tươi. Caffeine có thể tạo thành muối tanat cafein tan trong nước nóng nhờ sự kết nối với tanin và những sản phẩm oxi hóa khác. Khi tan trong nước caffeine tạo ra màu xanh cho nước chè, có hương thơm và ít đắng hơn.
Protein và acid amin
Trong búp chè thì protein phân bố không đều, chỉ có khoảng 15% so với tổng lượng chất khô của chè. Nước chè đen được làm đục bởi sự liên kết giữa protein với polyphenol, tanin không tan trong nước. Ngoài ra, protein và tanin sẽ giảm độ chát và đắng cho chè.
Đồng thời, trong lá chè cũng có khoảng 17 acid amin được tìm thấy như: leucine, isoleucine, valine, phenylalanine, threonine, serine, glutamic, aspartic,... Khi những loại acid này kết hợp với tanin và được cho ra những hợp chất có hương thơm đặc biệt và vị đậm đà hơn.
Carbohydrates
Những loại đường có trong Carbohydrates tạo ra mùi vị và hương thơm của chè được đặc trưng hơn nhờ sự tác động của nhiệt và nhiều yếu tố khác.
Các chất màu
Anthocyanin (Cyanidin, Delphinidin), Chlorophyll, Carotenoid là những chất tạo màu cần thiết có trong lá chè.
Vitamin và khoáng
Trong búp chè có nhiều vitamin cần thiết cho cơ thể như: A, B1, B2, C và PP tốt hơn những loại thức uống khác. Ngoài ra, chè đem lại lượng khoáng tương đối lớn cho cơ thể. Trong tổng lượng khoáng cần thiết thì khoáng K chiếm khoảng 50%.
Enzyme
Trong quá trình chế biến và sinh trưởng của chè không thể thiết các enzyme giữ vai trò chuyển đổi các phản ứng sinh hóa. Để thực hiện tốt vai trò này enzyme có 2 loại chính: enzyme thủy phân và oxi hóa - khử. Đây là loại enzym có lợi cho quá trình lên men của chè đen, nhưng với chè xanh thì không cần thiết. Do đó, khi chế biến chè xanh thường sẽ sao hoặc chần chè kỹ ở nhiệt độ cao để enzyme bị vô hoạt.
Tác dụng của cây chè xanh
Tác dụng chống oxy hóa
Trong lá chè xanh có chứa epigallocatechin gallate với công dụng chống oxy hóa tốt, hạn chế sự lão hóa da. Đồng thời, lá chè xanh còn giúp chữa lành nhanh chóng cho các vết thương.
Tác dụng thanh nhiệt, giải độc
Lá chè xanh có chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể nên có tác dụng thải độc tố hiệu quả.
Tác dụng làm chậm tiến trình lão hóa
Chất polyphenols của lá chè xanh có tác dụng giảm quá trình lão hóa, làm giảm các nếp nhăn trên da và có thể ngăn chặn các gốc tự do.
Tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư
Nhờ có chất chống oxy hóa mà chè xanh có thể loại bỏ các yếu tố gây hại, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư. Những thành phần này sẽ giúp những tế bào được bảo vệ, đảm bảo sức khỏe tốt.
Tác dụng giúp huyết áp ổn định
Đối với những người bị cao huyết áp nên sử dụng chè xanh làm thức uống để hạn chế các chất gây tác hại đến sự co bóp của mạch và tăng huyết áp.
Công dụng điều trị mẩn ngứa, các bệnh ngoài da
Từ lâu đời, lá cây chè xanh được nhiều người sử dụng để nấu nước tắm cho trẻ em khi bị mẩn ngứa, viêm da, mụn nhọt hiệu quả. Vì trong lá chè có chứa những thành phần hóa học gây bất lợi cho những vi khuẩn có hại cho da.
Công dụng giúp tinh thần sảng khoái, giảm buồn ngủ
Trong chè xanh có chứa cafein với công dụng giảm buồn ngủ, xua tan mệt mỏi, tạo sự thư giãn và thoải mái. Đây là loại thức uống giúp bạn tỉnh táo và tập trung nên nếu bạn bị mất ngủ thì bạn không nên dùng nhiều.
Công dụng ngăn ngừa sâu răng, bảo vệ răng lợi
Trà xanh có thành phần hóa học thích hợp để loại bỏ và ngăn chặn sự sinh trưởng của vi khuẩn hôi miệng, nên được dùng nhiều trong kem đánh răng. Ngoài ra, thường xuyên uống nước chè cũng giúp tăng khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây hại cho răng miệng giúp bảo vệ răng miệng được tốt hơn.
Công dụng hỗ trợ làm giảm cholesterol trong máu
Trà xanh giúp ổn định và hỗ trợ giảm lượng cholesterol xấu trong máu hiệu quả. Điều này, giúp hình thành lượng cholesterol cần thiết và tốt cho cơ thể.
Công dụng hỗ trợ giảm cân an toàn, hiệu quả
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp hiệu quả và an toàn để giảm cân thì một giải pháp đơn giản được đưa ra chính là chè xanh. Khả năng trao đổi các chất, đốt mỡ và calo từ chè xanh rất hữu hiệu. Vì chè xanh có thể làm quá trình chuyển hóa glucose thành mỡ bị ngắt quãng. Với chế độ tập luyện và ăn uống hợp lý kết hợp với chè xanh bạn sẽ giảm cân thành công.
Tác dụng phòng ngừa các bệnh về tim mạch
Đối với những người thường xuyên sử dụng nước chè sẽ ít mắc các bệnh đột quỵ và tim mạch. Vì chè xanh sẽ làm hạ lượng cholesterol xấu có trong máu, hạn chế sự phá hủy tế bào và nhanh chóng phục hồi các tế bào quan trọng ở tim mạch hiệu quả.
Tác dụng tăng cường sức đề kháng
Với những chất flavonoid và polyphenol của lá cây chè xanh sẽ giúp bạn tăng được đề kháng với hệ thống miễn dịch tốt, đảm bảo sức khỏe tốt.
Tác dụng tốt cho não
Nhờ sự hỗ trợ từ các hợp chất và catechin hạn chế sự tổn thương cho tế bào cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần thoải mái. Đồng thời, trí não cũng nhanh nhạy, tập trung và sáng tạo hơn trong công việc.
Tác dụng giúp xương chắc khỏe
Trà xanh có lượng florua cao, đảm bảo xương chắc khỏe. Bên cạnh, khi uống trà thường xuyên làm hạn chế các nguy cơ viêm khớp dạng thấp hiệu quả.
Tác dụng tốt cho gan, thải độc gan
Chè xanh chứa nhiều cafein có vai trò chống oxy hóa, giúp ích cho quá trình thải độc gan và giảm chất béo làm phục hồi chức năng gan.
Công dụng làm đẹp da
Nước chè xanh giúp da được trắng sáng và mịn hơn nếu bạn uống mỗi ngày 1 ly. Ngoài ra, có nhiều bạn còn dùng túi lọc trà đã sử dụng làm mặt nạ đắp cho mắt giảm quầng thâm mắt hiệu quả. Với những chất chống oxy hóa và vitamin tốt cho da, nhiều người còn chọn bột chè xanh làm mặt nạ. Điều này, giúp da được sáng bóng và giảm nếp nhăn đáng kể.